احتباس یا تخلیه ناکامل ادرار چیست و چگونه درمان میشود؟
تخلیه ناکامل ادرار یا احتباس ادرار در واقع یک نقص در مرحله دفع ادرار از مثانه است که می تواند ناشی از دو دلیل باشد . دلیل اول انقباض ناکافی عضله مثانه و دومین دلیل انسداد درمسیر خروج ادرار از مثانه و گاهی ترکیبی از هر دو مشکل است. اگر شما هم درگیر احتباس ادرار هستید و با مشکل تخلیه ناکامل ادرارد مواجه میباشید، برای تشخیص و درمان به متخصص اورولوژی مراجعه نمایید.
هر کدام از دو مشکل فوق می تواند درهر دو جنس و با دلایل متفاوت رخ دهد . احتباس ادرار ، اغلب بدون هشدار اتفاق می افتد و به شکل ناتوانی درادرار کردننمود می یابد . در برخی افراد ، این اختلال تدریجی و در برخی دیگر ناگهانی بروز پیدا می کند . احتباس ادراری حاد یک حالتاورژانسبوده و نیاز به درمان فوری خواهد داشت . این اختلال در مردان نسبت به زنان شیوع بیشتری دارد . در این مقاله به بررسی دقیق تر علل و درمان تخلیه ناکامل ادرار می پردازیم .
علل تخلیه ناکامل ادرار
عدم تخلیه کامل مثانه می تواند علل زیادی داشته باشد . از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- انسداد مجاری ادرار : انسداد مجاری ادرار علل مختلفی دارد . سنگ کلیه یکی از عواملی است که موجب انسداد مجاری ادراری و به دنبال آن عدم تخلیه کامل ادرار می شود .
- همچنین نقص در محلی که حالب به مثانه یا به کلیه متصل می شود ، موجب مسدود شدن جریان ادرار می شود .
- یبوست ؛ روده پر و سفت ، جریان ادرار را مسدود می کند .
- بزرگ شدن غده پروستات در آقایان یکی از علل انسداد جریان عادی ادرار است .
- افتادگی واژن
- عوامل غیر انسدادی : عواملی دیگری به جز انسداد مجاری نیز وجود دارند که می توانند منجر به تخلیه ناکامل ادرار شوند .
- آسیب عصبی مثانه ، نخاع یا مغز در اثر سانحه رانندگی ، ام اس ، سکته مغزی ، بیماری پارکینسون ، دیابت و دمانس
- کشیده شدن بیش از حد عضله مثانه ، برای مثال در اثر احتباس ادرار کوتاه مدت یا بلند مدت
- عوارض پس از جراحی
- مصرف بعضی دارو ها
- عوارض پس از زایمان
- عوارض پس از تزریق بوتاکس برای درمان مثانه پرکار
- یکی دیگر از عواملی که می تواند منجر به احتباس ادراری شود این است که هنگامی که مثانه فرد پر است و نیاز به تخلیه آن دارد ، به آن بی توجهی می کند ، این بی توجهی به احساس ادرار می تواند اختلال عصبی درسیستم مجاری ادرار به وجود آورد . همچنین عدم تخلیه مثانه و باقی ماندن ادرار در مجاری ادراری باعث می شود که ، این ادرار توسط کلیه ها دوباره جذب شوند و مشکلات دیگری را برای فرد به وجود می آورد .
علائم تخلیه ناکامل ادرار
تخلیه ناکامل ادرار علائم زیر را به دنبال دارد:
- ناتوانی در تخلیه ادرار
- تکرر ادرار : بیمار مدت کوتاهی بعد از تخلیه ادرار احساس می کند که دوباره باید به دستشویی برود .
- دفع مقدار کمی ادرار در هر بار دستشویی رفتن
- بیاختیاری ادرار
- سرعت کم جریان ادرار و زور زدن هنگام دفع ادرار
- ادرار متناوب : قطع و وصل شدن جریان ادرار
- نفخ شکم یا احساس دفع ناقص
- احساس درد در کمر یا شکم
- در صورتی که این عارضه تحت درمان قرار نگیرد ، می تواند باعث ایجاد ناراحتی ، درد شدید و دیگر علائم پزشکی شود ، حتی در برخی موارد نیز ممکن است زندگی فرد را نیز تهدید کند ، بنابراین در صورت بروز علائم ذکر شده ، فرد باید بلافاصله به دنبال درمان پزشکی باشد .
درمان تخلیه ناکامل ادرار
انتخاب روش درمان به علت عارضه بستگی دارد .
- در صورتیکه عامل انسدادی سبب تخلیه ناکامل ادرار شده باشد ، معمولا انسداد با جراحی رفع می شود .
- در مواردی که یک ضایعه عصبی ، مثل دیسک کمر ، تنگی کانال نخاعی ، تومور نخاعی ، پارکینسون ، ام اس و غیره منجر به اختلال عضلانی در مثانه شده است ، علاوه بر درمان های اختصاصی بیماری های مغز و نخاع ، تخلیه باقیمانده ادرار با سوند انجام می شود .
- سوند زدن : بهتر است از سوند یکبار مصرف هر شش ساعت یکبار یا پس از هر بار ادرار کردن برای تخلیه باقیمانده ادرار استفاده شود .
- بیوفیدبک : بیوفیدبکدر واقع در آن دسته از بیماران که تخلیه ناقص ادرار در آنان به علت اسپاسم عضلات کف لگن و اسفنکتر خارجی است ، کاربرد دارد .
- درمان دارویی : درمان دارویی معمولا شامل استفاده از دارو هایی است که انقباض عضله مثانه را تقویت می کنند ؛ مثل بتانکول.
- همچنین در صورتیکه بزرگ شدن پروستات عامل تخلیه ناکامل ادرار باشد ، می توان با مصرف دارو هایی مثل مسدود کننده های آلفا و مهار کننده های ۵ آلفا ردوکتاز آن را درمان کرد .
بدخیمی آلت تناسلی، سرطان نادری است که بیشتر در ناحیهی پوست آلت تناسلی و پوست ختنهگاه (پوستی که سر آلت تناسلی را میپوشاند و در زمان ختنهشدن جدا میشود) مشاهده میشود. در صورتی که سرطان آلت تناسلی زودتر تشخیص دادهشود، شانس خوبی برای موفقیت روش درمانی وجود دارد. در صورت تاخیر در تشخیص، بیماری پیشرفت کرده و وضعیت فرد نیز بدتر میشود. درمان سرطانهای پیشرفتهتر ممکن است با احتمال کمتری موفقیتآمیز بوده و بیماری نیز ناهنجارتر باشد. تشخیص و درمان این بیماری در اصفهان توسط دکتر امیر بهنام فر فلوشیپ جراحی سرطان های دستگاه ادراری و تناسلی انجام میشود.
درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید
-
وجود خون در ادرار را جدی بگیرید
تاریخ انتشار : 1400-09-17تاریخ بروز رسانی : 1400-09-20 -
بیماری های بدخیم همراه با خونریزی در ادرار
تاریخ انتشار : 1400-08-02تاریخ بروز رسانی : 1400-11-21 -
علت درد مثانه و تکرر ادرار
تاریخ انتشار : 1401-01-25تاریخ بروز رسانی : 1402-04-30 -
ریفلاکس ادراری یا برگشت ادرار چیست چه علائمی دارد و چگونه درمان میشود؟
تاریخ انتشار : 1401-03-12تاریخ بروز رسانی : 1401-06-22 -
دفع پروتئین در ادرار نشانه چیست؟
تاریخ انتشار : 1401-06-03تاریخ بروز رسانی : 1401-06-05
نظرات کاربران درباره این مطلب :
این فرم صرفا جهت دریافت نظرات ، پیشنهادات و انتقادات کاربران در مورد مطلب فوق میباشد .
به سوالات پزشکی در این بخش پاسخ داده نمیشود .
از ارسال پیام های تبلیغاتی در این بخش خودداری نمایید .
حداکثر طول مجاز برای متن پیام 500 کاراکتر است .