عوارض سرطان آلت تناسلی

آلت تناسلی مرد عضوی جنسی است که از انواع مختلفی از بافت، مانند پوست، عضله و اعصاب ساخته شده است. آلت تناسلی مرد همچنین حاوی لوله‌ای به نام مجرای ادرار است، مجرای ادرار از بیضه‌ها، نطفه و اسپرم را از مثانه به خارج از بدن منتقل می‌کند. به طور کلی دستگاه تناسلی مردان مانند سایر اندام های بدن ممکن است دچار رشد بی رویه سلول ها شده و تومورها یا کیست هایی ایجاد کند.

به رشد سلول‌های بدخیم پوست یا بافت آلت تناسلی مردان، سرطان آلت تناسلی یا سرطان آلت مردی (Penile cancer) گفته می‌شود. سرطان آلت تناسلی نوعی سرطان پوست است. این سرطان نادر بوده و در صورت عدم تشخیص به‌موقع می‌تواند تهاجمی شود. پزشکان متخصص بر این باور هستند که تشخیص به موقع سلول های سرطانی روی آلت تناسلی در مردان می تواند به میزان قابل توجهی، قابل کنترل و درمان باشد. در غیر این صورت، این سلول ها با رشد بی رویه ای که خواهند داشت به سایر اندام ها و بافت های بدن سرایت می کنند. درمان سرطان آلت تناسلی می‌تواند روی نعوظ آلت و توانایی جنسی تاثیر منفی داشته باشد.

چه عواملی باعث ابتلا به سرطان آلت تناسلی می‌شود؟

علت ابتلا به سرطان آلت تناسلی مردان هنوز ناشناخته است؛ اما عوامل احتمالی زیر می‌تواند خطر ابتلا به این نوع سرطان را افزایش دهد. مردان حامل ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) با افزایش میزان خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی مواجه هستند. این ویروس رشد زگیل‌های تناسلی را به دنبال دارد.

سن فرد یکی دیگر از عوامل خطر ابتلا به تومور آلت تناسلی می‌باشد. سرطان آلت تناسلی، مردان کمتر از 40 سال را به ندرت مبتلا می‌سازد و عمدتاً در مردان بالای 60 سال مشاهده می‌شود. مصرف دخانیات مهم‌ترین عامل سبک زندگی است که با خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی مرتبط می‌باشد. مواد شیمیایی موجود در سیگار می‌تواند به سلول‌های آلت تناسلی آسیب برساند و از این طریق خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی را افزایش دهد.
عوارضی مانند فیموز که آلت تناسلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و جمع شدن پوست ختنه گاه را با مشکل مواجه می‌کند نیز خطر ابتلا به عفونت‌هایی مانند بالانیت را افزایش می‌دهد. بروز پی در پی عفونت‌ با خطر افزایش ابتلا به برخی از انواع سرطان آلت تناسلی مرتبط است؛ زیرا این عفونت‌ها سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کنند.

علائم سرطان آلت تناسلی

اولین علامت قابل توجه سرطان آلت تناسلی معمولاً یک توده یا زخم روی آلت تناسلی است که ممکن است مانند یک برآمدگی کوچک و بی‌اهمیت یا یک زخم بزرگ و عفونی به نظر بیاید و در بیشتر موارد، به جای روی ساقه آلت تناسلی، روی سر یا پوست ختنه گاه قرار می گیرد. سایر علائم سرطان آلت تناسلی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• خارش
• سوزش
• ترشح
• تغییر در رنگ آلت تناسلی
• ضخیم شدن پوست آلت تناسلی
• خون ریزی
• سرخی
• تحریک
• غدد لنفاوی متورم در کشاله ران

عوامل افزایش خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی

تا به امروز، علت دقیق رشد سلول های سرطانی در آلت تناسلی مردان مشخص نشده است. براساس تحقیقات، عوامل ژنتیکی مهم ترین عامل بروز سرطان پنیس هستند. علاوه بر آن، عواملی نیز باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری سرطان آلت تناسلی در مردان می شوند. از جمله این عوامل خطر آفرین عبارتند از:

• افزایش سن و افراد دارای 60 سال به بالا
• افراد مبتلا به ویروس پاپیلومای انسانی
• ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن به دلیل ابتلا به بیماری هایی مانند ویروس ایدز
• جمع شدن مایعی به نام اسمگما در زیر پوست ختنه گاه به دلیل ختنه نشدن
• قرار گرفتن در معرض اشعه خطرناک ماوراء بنفش
• کشیدن سیگار و استعمال دود دخانیات

تشخیص سرطان آلت تناسلی

هنگامی که فرد با علائمی که اشاره کردیم به پزشک مراجعه می‌کند، از چند روش برای تشخیص دقیق استفاده می‌شود.

معاینه فیزیکی و شرح حال

پزشک ابتدا آلت تناسلی را معاینه می‌کند تا تغییرات غیرعادی پوست، مانند توده یا تغییر رنگ در این اندام را بررسی کند. او همچنین در مورد علائم، عادات و سابقه پزشکی بیمار سؤال می‌پرسد. این اطلاعات می‌توانند به پزشک کمک کنند تا در پاسخ به این سؤال که آیا این تغییرات احتمالاً ناشی از سرطان است یا یک علت شایع‌تر مانند عفونت یا واکنش آلرژیک، پاسخ دقیقی ارائه دهند.

بیوپسی

بیوپسی تنها راه قطعی برای تشخیص سرطان است. پزشک در طول این روش، سلول‌ها یا بافت‌های مشکوک را برمی‌دارد. متخصص پاتولوژیست که در آزمایشگاه کار می‌کند سلول‌ها را با میکروسکوپ می‌بیند. او با بررسی دقیق تشخیص می‌دهد که آیا نشانه‌ای از سرطان در سلول‌ها وجود دارد یا خیر.

تصویربرداری

ممکن است برای مشاهده میزان گسترش سرطان به تصویربرداری نیاز باشد. پزشک معالج می‌تواند با توجه به مرحله‌ای از سرطان که بیمار در آن قرار دارد، سی تی اسکن، (MRI)، سونوگرافی و اسکن (PET) را تجویز کند.

انواع سرطان آلت تناسلی

سرطان آلت تناسلی در واقع نوعی سرطان پوست است. تومور در سلول‌های پوستی به وجود می‌آید. این تومور انواع مختلفی دارد که به شرح زیر هستند.

1. کارسینوم سلول سنگ‌فرشی یا اپیدرموئید: ۹۵% سرطان‌های آلت تناسلی مربوط به این نوع سرطان است. معمولاً از زیر یا روی ختنه‌گاه شروع می‌شود. البته ممکن است در قسمت‌های دیگر پنیس دیده شود.
2. سارکوم: در این نوع سرطان، سلول‌های سرطانی در بافت‌هایی مانند رگ‌های خونی، ماهیچه‌ها و چربی ظاهر می‌شوند.
3. ملانوما: اگر سلول‌هایی که به پوست رنگ می‌دهند، دچار سرطان شوند، تومور از نوع ملانوما است.
4. کارسینوم سلول بازال: این نوع سرطان از عمق پوست و لایه بازال شروع می‌شود. به‌کندی رشد می‌کنند و معمولاً به قسمت‌های دیگر بدن سرایت نمی‌کنند.

مراحل سرطان آلت تناسلی

مراحل سرطان پنیس مشخص می‌کند که سرطان تا چه حد گسترش پیدا کرده است. در هر مرحله نیاز به درمان‌های خاصی است. به همین دلیل پزشک پس از تشخیص سرطان آلت تناسلی، برای تشخیص مرحله آن آزمایش‌های تصویربرداری را تجویز می‌کند. مراحل این بیماری به‌صورت زیر است:

1. مرحله ۰: سرطان فقط در لایه بیرونی پوست آلت تناسلی وجود دارد. در این مرحله سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی و سایر بافت‌ها سرایت نکرده‌اند.
2. مرحله ۱: سرطان در این مرحله به بافت همبند در زیر پوست رسیده است؛ اما هنوز به غدد لنفاوی و سایر بخش‌های بدن سرایت نکرده است.
3. مرحله ۲: در این مرحله ممکن است سرطان به هر یک از بخش‌هایی مانند بافت همبند، رگ‌های خونی یا رگ‌های لنفاوی سرایت کرده باشد. تعداد سلول‌های سرطانی زیاد شده، اما به سایر بخش‌های بدن سرایت نکرده است.
4. مرحله 3A: سرطان به بافت همبند، رگ‌های خونی و رگ‌های لنفاوی منتقل شده است. همچنین به بافت نعوظ و مجرای ادرار هم رسیده است. سرطان یک یا دو غده لنفاوی در کشاله ران را درگیر کرده است.
5. مرحله 3B: سرطان علاوه بر انتقال به بافت همبند، عروق خونی، عروق لنفاوی، بافت نعوظ و مجرای ادرار به غدد لنفاوی هم سرایت کرده است. بیش از ۳ غدد لنفاوی در یک طرف کشاله ران یا چندین غده لنفاوی در دو طرف کشاله ران دچار سرطان شده‌اند.
6. مرحله ۴: سرطان به سایر بخش‌های بدن مانند استخوان شرمگاهی، کیسه بیضه و سایر اندام‌ها سرایت کرده است.

عوارض سرطان آلت تناسلی

سرطان آلت تناسلی، شکل نسبتاً نادری از سرطان است که پوست و بافت های آلت تناسلی را تحت تأثیر قرار می دهد. این سرطان زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های سالم در آلت تناسلی سرطانی می‌شوند، شروع به رشد خارج از کنترل می‌کنند و تومور را تشکیل می‌دهند. سرطان ممکن است در نهایت به سایر نواحی بدن از جمله غدد، سایر اندام ها و غدد لنفاوی گسترش یابد. تومورها معمولاً به دو گروه خوش خیم و بدخیم دسته بندی می شوند که احتمال ابتلا به تومورهای خوش خیم در مردان بسیار کمتر از تومورهای بدخیم است.
تومورهای بدخیم بیشتر روی پوست ختنه گاه یا داخل بافت آلت رشد می کنند. بسیاری از افرادی که در مراحل اولیه، سرطان آلت تناسلی آنها تشخیص داده می شوند، اغلب بهبودی کامل پیدا می کنند. نرخ بقای 5 ساله برای افراد مبتلا به تومورهایی که هرگز به غدد یا غدد لنفاوی گسترش نمی‌یابند، تقریباً 85 درصد است. همین نرخ هنگامی که سرطان به غدد لنفاوی در کشاله ران یا بافت های مجاور می رسد، تقریباً 59 درصد است.

درمان سرطان آلت تناسلی

درمان سرطان آلت به وسعت ضایعه سرطانی و میزان گسترش سرطان بستگی دارد. برای مثال در بیشتر موارد ابتلا به کارسینوم درجا (CIS) که در آن تنها سلول‌های پوستی آلت تناسلی تحت تأثیر قرار می‌گیرند، درمان اغلب با استفاده از پماد شیمی‌درمانی و یا استفاده از جراحی لیزر به منظور درمان یا برداشتن ناحیه‌ای از پوست سرطانی انجام می‌شود. بعد از انجام جراحی، بیمار تحت عمل پیوند پوست نیز قرار می‌گیرد. درمان‌های اصلی سرطان آلت تناسلی مردان در بیمارانی که سرطان آنها مرحله اولیه خود را گذرانده است، عبارتند از:

• جراحی
• پرتو درمانی
• شیمی درمانی

هنگام جراحی، سلول‌های سرطانی و احتمالاً قسمتی از بافتی که در اطراف سلول‌های سرطانی قرار دارد برداشته می‌شود. در بیشتر موارد جراح می‌تواند هر گونه تغییرات فیزیکی را که بر روی آلت تناسلی بعد از انجام جراحی به وجود می‌آید با استفاده از روش‌های جراحی پلاستیک، بازسازی و برطرف سازد. جراح علاوه بر این می‌تواند برای تقویت آلت تناسلی و عملکرد طبیعی آن، پوست و عضله پیوندی را از هر قسمتی از بدن بیمار گرفته و به آلت تناسلی پیوند بزند.

جراح همچنین می‌تواند با استفاده از تکنیک‌های تشخیص اولیه و جراحی پیشرفته، بافت موجود بر روی آلت تناسلی را تا حد ممکن حفظ کند. معاینه غدد لنفی موجود در کشاله ران (ارگان‌های کوچکی که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند) بخشی از اکثر روش‌های درمانی سرطان آلت تناسلی است که به منظور بررسی سرایت سرطان به این غدد انجام می‌گیرد. در برخی از موارد ممکن است غدد لنفی با انجام عمل جراحی برداشته شوند. همانند بیشتر انواع سرطان، وضعیت آینده و چشم‌انداز درمان سرطان آلت تناسلی در هر فرد به میزان زیادی به مقدار پیشروی سرطان هنگام تشخیص بستگی دارد.