سرطان کلیه چه بیماری است و چگونه درمان میشود؟

به طور معمول هر فردی دارای دو اندام به اندازه‌ی مشت دست است که در دو طرف ناحیه‌ی بالای لگن و در پشت شکم قرار دارند. این دو اندام وظیفه دارند تا بوسیله‌های ساختارهای لوله‌ای شکل درون خود خون را تصفیه کرده و از مواد زائد عاری کنند. پس از فیلتراسیون مواد زائد ماده‌ای که حاوی مواد زائد است ادرار نام می‌گیرد. سرطان کلیه معمولا در درون لوله‌های داخل کلیه ایجاد می‌شود. سرطان در حقیقت نوعی بیماری است که در آن سلول‌های بدن بصورت غیرطبیعی رشد می‌کنند، تکثیر می‌شوند و سپس به اندام‌های دیگر بدن سرایت می‌کنند. سلول‌های غیرطبیعی و سرطانی از طریق جریان خون به سایر بافت‌ها منتقل می‌شوند که به این فرایند متاستاز گویند. در مورد سرطان کلیه نیز انواع مختلفی از این بیماری شناخته شده‌اند که شایع‌ترین آن کارسینومای سلول‌های رنال (renal cell carcinoma) نام دارد. احتمال ایجاد سرطان کلیه با افزایش سن افزایش می‌یابد با این حال نوع خاصی از سرطان کلیه وجود دارد که کودکان را درگیر می‌کند و تومور ویلمز (Wilms' tumor) نام دارد.

فاکتورهای خطر برای ایجاد سرطان کلیه شامل چه مواردی است؟

فاکتورهای خطر عواملی هستند که احتمال ایجاد یک بیماری را افزایش می‌دهند. در مورد سرطان کلیه چندین فاکتور خطر شناخته شده‌اند که از جمله‌ی آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استعمال دخانیات از جمله سیگار
• مشکلات ژنتیکی
• استفاده از داروهای مسکن بصورت نادرست و به مدت طولانی

علائم سرطان کلیه شامل چه مواردی است؟

گاهی سرطان کلیه علامت خاصی بروز نمی‌دهد؛ به این معنی که ممکن است تومورهای سرطانی در کلیه ایجاد شده‌باشند اما فرد از وجود آنها بی‌اطلاع باشد و در طی بررسی سایر اندام‌های بدن و بصورت اتفاقی تشخیص داده‌شوند. با این حال در صورتی که این بیماری علائم خود را بروز دهد این علائم شامل موارد زیر هستند:

1. وجود خون در ادرار
2. احساس وجود توده در شکم
3. کاهش ناگهانی و شدید وزن بدون اینکه دلیل مشخصی داشته‌باشد یا بصورت اختیاری ایجاد شود.
4. درد در دو طرف ناحیه‌ی شکم از جمله در قسمت پشتی آن که با گذشت زمان رفع نمی‌شود.
5. کاهش اشتها

روش درمان سرطان بدخیم کلیه چیست؟

در صورتی که با بررسی‌های کلینیکی و تصویربرداری‌ها مشخص شود که فرد دچار سرطان است روش‌های درمانی مختلفی را بر اساس میزان پیشرفت سرطان می‌توان به کار برد. برای افرادی که سرطان آنها متاستاز چندانی نکرده و یا در محدوده‌ی بافت‌های اطراف کلیه و گره‌های لنفی گسترش یافته‌است روش اولیه شامل جراحی برای برداشتن تومور خواهدبود. در صورتی که تومورها در اثر متاستاز به سایر اندام‌ها نیز گسترش یافته‌باشند از ترکیب چندین روش درمانی برای درمان سرطان کلیه‌ی بدخیم استفاده خواهدشد.

1. روش درمانی پایش فعال (Active surveillance): این روش زمانی به کار می‌رود که بدن فرد به دلیل سبک زندگی یا افزایش سن در شرایط مناسبی جهت انجام روش‌های درمانی مختلف بر روی آن نیست. این روش از جمله در مورد تومورهای کوچک کاربرد دارد. در این روش سعی می‌شود تا سرطان در طی زمان با استفاده از آزمایشات خون و ادرار مورد بررسی و پایش قرار بگیرد. سایر مداخلات درمانی تنها زمانی شروع می‌شوند که سرطان در حال پیشرفت باشد یا وضعیت سلامتی فرد بهبود یابد.
2. جراحی برای درمان سرطان کلیه: تومورهایی که در کلیه یا اطراف آن گسترش یافته‌اند معمولا با جراحی برداشته می‌شوند. در این نوع جراحی‌ها تلاش می‌شود تا حداکثر میزان ممکن از بافت کلیه باقی بمانند با این حال ممکن است گاهی به دلیل وخامت وضعیت بیماری، پزشک مجبور به برداشتن تمام بافت کلیه شود. امروزه این جراحی‌ها با روش لاپروسکوپی انجام می‌شوند که می‌توانند زخم کمتر، زمان بستری کمتر و درد کمتری ایجاد کنند.
3. روش درمان سرطان کلیه با استفاده از جریان انرژی: در این روش از گرما یا سرما برای درمان سرطان استفاده می‌شود. مزیت این روش این است که نیازی به ایجاد برش در کلیه وجود ندارد و بافت آن بصورت کامل باقی می‌ماند. روش Cryoablation روشی است که در آن با استفاده از یک پروب نازک و دراز، سلول‌های سرطانی فریز می‌شوند. در روش Radiofrequency ablation (RFA) نیز مانند روش قبل رفتار می‌شود با این تفاوت که در این روش سلول‌های سرطانی به دلیل گرما از بین می‌روند.
4. روش درمانی هدفمند برای درمان سرطان کلیه: سلولهای سرطانی مانند هر سلول دیگری نیاز به استفاده از ملکلولهای خاصی از جمله پروتئین‌ها دارند. این ملکلولها در بقا، رشد و گسترش سرطان نقش مهمی ایفا می‌کنند. در روش درمانی هدفمند، از داروهایی استفاده می‌شود که به ملکولهای هدف یا ژن‌های ایجادکننده‌ی سرطان متصل می‌شوند و از این طریق در روند رشد یا گسترش سرطان مانع ایجاد می‌کنند. در حقیقت این روش درمانی بر اساس رابطه‌ی گیرنده‌ی سلولی با پروتئین است. بیشتر هدف روش درمانی هدفمند در درمان سرطان کلیه منجر به جلوگیری از ایجاد رگ خونی اضافی برای تغذیه‌ی سلول‌های سرطانی می‌شود. بنابراین در این روش، سلولهای سرطانی بصورت مستقیم تخریب نمی‌شوند بلکه مسیرهای رشد آنها مسدود می‌شوند. همچنین این روش می‌تواند تاثیرگذاری روش‌‎های دیگر مانند شیمی‌درمانی را نیز افزایش دهد.
5. ایمنی‌درمانی برای درمان سرطان کلیه: در این روش نیز سلولهای سرطانی بصورت مستقیم مورد تهاجم قرار نمی‌گیرند بلکه از داروهایی استفاده می‌شود که سیستم ایمنی بدن را تحریک می‌کنند تا بتواند سلول‌های سرطانی را از بین ببرد.
6. شیمی‌درمانی برای درمان سرطان کلیه: به نظر می‌رسد که روش‌های مرسوم شیمی‌درمانی برای درمان سرطان کلیه تاثیر قابل قبولی ندارند. معمولا این نوع روش درمانی برای افرادی که سرطان مدیولاری کلیه دارند موثرتر است.
7. رادیوتراپی برای درمان سرطان کلیه: شکل استاندارد امواج استفاده‌شده در رادیوتراپی نمی‌تواند تاثیر چندانی بر روی سلول‌های سرطانی کلیه بگذارد اما سلول‌های سالم کلیه را تحت تاثیر قرار می‌دهد که همین مسئله باعث کاهش کاربرد این روش درمانی می‌شود. با این حال در برخی موارد از جمله زمانی که سرطان کلیه به سایر بافت‌ها نیز گسترش پیدا کرده‌باشد می‌تواند به کاهش درد و کم‌شدن سایر علائم بیماری منجر شود.
8. محدودکردن رگ‌زایی برای درمان سرطان کلیه: رگ‌زایی یکی از فرایندهای مهم و تاثیرگذار در رشد سرطان است. سلول‌های سرطانی با ایجاد رگ جدید در اطراف خود می‌توانند به منبع غذا، انرژی و اکسیژن دسترسی داشته‌باشند و مواد زائد خود را دفع کنند. برخی داروها می‌توانند جلوی فرایند رگ‌زایی (angiogenesis) را بگیرند.